چرا حضرت زینب (س) در مراسم ترحیم عاشوراییان شرکت نکرد؟
به گزارش آبی طرح، خواهرم! تقوا پیشه کن و به سکینت الهی خویش را آرام بخش و بدان که زمینیان و آسمانیان همه می میرند و …. تو را سوگند می دهم که در مرگم به صورتت سیلی نزنی و واویلا سر ندهی.(بخشی از سخنان امام حسین(ع) خطاب به حضرت زینب(س))
بهروز مرادی، دین پژوه و جامعه شناس دین در یادداشتی در مورد حضرت زینب(س) به نقش بی بدیل ایشان در ماندگاری واقعه عاشورا اشاره نموده است که به مناسبت سالروز رحلت ایشان تقدیم مخاطبان می شود:
در کتاب های تاریخ آورده اند که حضرت زینب س در مراسمی که همسر ایشان عبدالله بن جعفر برای بزرگداشت شهدای عاشورا در مدینه برگزار کرد، شرکت نکرد. عبدالله تا بازگشت آن حضرت به مدینه صبر کرد تا زینب س در مراسم حضور یابد، اما آن حضرت از شرکت در آن مراسم خودداری ورزید، باوجود این که دو تن از پسران ایشان به نامهای محمد و عون هم در واقعه ی عاشورا شهید شده بودند (بنت الشاطی، ۱۳۵۲: ۸-۱۶۷).
سوال مهم در این رابطه اینست که چرا زینب س در چنین مراسمی شرکت نکرد؟ بنظر می رسد پاسخ این سوال را میتوان در گفتگویی که زینب س در شب عاشورا با امام حسین ع داشت جستجو کرد. در این گفتگو امام حسین ع به زینب س چنین فرمود: «خواهرم! تقوا پیشه کن و به سکینت الهی خویش را آرام بخش و بدان که زمینیان و آسمانیان همه می میرند و …. تو را سوگند می دهم که در مرگم به صورتت سیلی نزنی و واویلا سر ندهی. ای خواهرم! مبادا شیطان صبر و شکیبایی ات را از کف تو برباید و نباید در کشتن شدن من گریبان چاک زنی و روی خود بخراشی. … » (رسولی محلاتی، ۱۳۸۲: ۱۰۲-۹۹). عاقلان را اشارتی بس! این سخنان مشخص می کنند که شیون و زاری و گریه و سوگواری قرار نبود جزیی از واکنش مسلمانانِ پیرو حسین و زینب س در مقابل قتل عام آزادگان کربلا باشد و اصولاً سوگواری می تواند پیام محتوایی عاشورا را در خود هضم کند و هدف «نه گفتن» امام حسین ع و یاران آزاده اش به حکومت زورگو و ستمکار یزیدی را به انحراف ببرد. او می بایست انرژی معنوی و اعتقادی خویش را به جای صرف کردن در سوگواری و سازماندهی ماتم و زاری، در راه بیدار کردن مسلمانانِ مسخ شده ی دنیاگرا از خواب چسبیدن به پوسته ی دین مصروف می داشت، که حسین ع و آن یارانِ نایابش آنهمه زیبایی و عظمت و شکوه خلق نکردند تا پردازش شیون و ماتم، پاسخِ منطقی رهرویی از مرام آنان باشد، بلکه چنین ریل گذاری در دین، رهروانی آگاه و بیدار می خواند که: تا ظلم و اجبار و زورگویی به نام دین هست، شیون و زاری، دلخواهِ حکومتِ یزیدی است تا انرژیِ بالقوه ی ستم ستیزیِ مردمان در راه عزا به هدر برود. صرف انرژی زینب س در راه بیدارسازی مسلمانان از خودبسندگی در فروغلتیدن در پوسته ی شرعیات بود که پنج سال پس از واقعه ی عاشورا، دیگر نه از حکومت ابن زیاد در کوفه اثری بود و نه از حکومت یزید در شام. اما مهم ترین دستاورد استراتژی آگاهی بخش زینب س، همانا زنده ماندنِ تفکر تشیع است که اگر حسین و زینب (ع) نبودند، از اسلام یک دینِ جعلیِ حکومتی باقی می ماند و مرگ تشیع فرا می رسید و مسلمانان هم جمیعاً اسلام را با اجرای احکام شرعی زیر لوای هر حکومت ستمکاره ای اشتباه می گرفتند. ×××
منابع: بنت الشاطی، عایشه (۱۳۵۲). زینب؛ بانوی قهرمان کربلا. ترجمه: حبیب چایچیان و مهدی آیت الله زاده نایینی. تهران: امیرکبیر. رسولی محلاتی، سیدهاشم (۱۳۸۲). حضرت فاطمه زهرا س و زینب کبری س. تهران: سفیر بامداد. ۲۳ مرداد ۱۴۰۱
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب