دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی:
سال جاری پوست اندازی می کنیم
به گزارش آبی طرح، دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به تشریح جزئیات شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران پرداخت و گفت علاوه بر این که جشنواره سال جاری با پوست اندازی طراحی شده، از دو قسمت جشنواره منطقه ای نواحی ایران و جشنواره ی ملی ـ بین المللی تشکیل شده است.
به گزارش آبی طرح به نقل از ایسنا، محمدعلی مرتی دراین زمینه اظهار داشت: امسال قرار شد که جشنواره ی شانزدهم موسیقی نواحی با هدف تعالی و بهینه تر شدن و همین طور استفاده از ظرفیت سایر استانها و فراگیری آن در پنج منطقه اجرا شود. روند انتخاب استانها برای برگزاری جشنواره ی موسیقی نواحی تقریباً یک سال به طول انجامیده است. ما اهتمام کرده ایم که انتخاب محل برگزاری جشنواره با طرح «ساتراپی» وزارت کشور که ایران را به پنج منطقه ی اجتماعی تقسیم کرده است، هماهنگ باشیم.
او افزود: جزییات این پنج منطقه فرهنگی در رسانه ها اعلام شده اما اگر بخواهم بیشتر توضیح دهم، این جشنواره با حضور استانهای تهران، قزوین، مازندران، خراسان شمالی، سمنان، گلستان، البرز، و قم با برگزاری در استان گلستان به عنوان منطقه اول، استانهای اصفهان، فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان با برگزاری در استان چهارمحال و بختیاری به عنوان منطقه دوم، استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان و گیلان با برگزاری در استان آذربایجان شرقی به عنوان منطقه سوم، استانهای کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، مرکزی و کردستان با برگزاری در استان کرمانشاه به عنوان منطقه چهارم، استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی، کرمان، یزد، سیستان و بلوچستان و هرمزگان با برگزاری در استان کرمان به عنوان منطقه پنجم صورت خواهد پذیرفت.
دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران اظهار داشت: در این طرح که در یک گستره‌ی ملی به همت دفترموسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان های سراسر کشور بصورت غیررقابتی برگزار می شود، دیگر قرار نیست جشنواره فقط در یک استان اجرا شود و برگزاری آن باتوجه به هزینه هایی که اداره کل ها برای تقویت موسیقی منطقه شان اختصاص می دهند، بصورت گردشی صورت می گیرد و یک منطقه به عنوان نماینده انتخاب و از کمک استانهای دیگر هم استفاده می شود. در این طرح همانطور که در بالا گفته شد، مسئول برگزاری منطقه ی یک استان گلستان، منطقه ی دو استان چهارمحال و بختیاری، منطقه ی سه استان آذربایجان شرقی، منطقه ی چهار استان کرمانشاه و منطقه ی پنجم استان کرمان است.
دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، درباره ی محور اصلی و تمرکز موضوعی جشنواره شانزدهم نیز اظهار داشت: بنده از دوره چهاردهم که به عنوان دبیر حضور داشته ام، اهتمام کرده ام تا یک محتوای فرهنگی ـ موسیقایی را هرساله به تصویب شورای محترم سیاستگذاری جشنواره برسانم و با همراهی و پشتیبانی آقای دکتر اله یاری (رئیس جشنواره) که همیشه حامی من بوده اند ـ و البته این طرح منطقه ای بدون کمک و راهنمایی ایشان انجام نمی شد ـ ما امسال طرح «ایران فرهنگی» را با هدف وحدت در کثرت موسیقایی در نظر گرفتیم. واژه ی وحدت در کثرت که معادل unity diversity است و کلیدواژه ای در موسیقی شناسی اقوام در دنیا محسوب می شود. در کشورهای چندقومیتی مانند ایران هم که اقوام مختلف، جامعه ی ملی آن را ایجاد کرده اند این وحدت در کثرت معنا پیدا می کند. هدف ما در این جشنواره این است که در مناطق مختلف ایران، به تنوع و کثرت موسیقایی در عین وحدتی که ما به آن «ایران» می گوییم دقت کنیم.
این موسیقیدان اظهار داشت: در این طرح ممکنست این سوال پیش بیاید که این مناطق الزاماً به لحاظ اشتراکات فرهنگی طراحی نشده اند اما ما در موسیقی شناسی معاصر، موسیقی های مختلف این مناطق را در یک حوزه می بینیم. برای مثال در عرصه ی موسیقی خراسان شمالی، کردها، ترک ها و قومیت های دیگری را داریم که با همدیگر موسیقی «بخشی» و «عاشقی» را می سازند. به نظر من وجود این اختلاف های موسیقایی و تنوع فرهنگی راهکارهای خود این اقوام برای ساختن یک ملت بوده است. در استان آذربایجان غربی هم کُردها و ترک ها کنار همدیگر هستند و در موسیقی سازهای مشترکی هم با همدیگر دارند. بطورمثال سازی مثل بالابان که متعلق به ترک هاست، در موسیقی کردی هم با اسم متفاوتی وجود دارد. این موارد عناصر موسیقی شناسی معاصر هستند که ما به آنها توجه کرده ایم و قرار نبوده که فقط کردها یا ترک ها با هم قومی هایشان یک منطقه را تشکیل بدهند. این تنوع و کثرتی که این اقوام برای ساختن موسیقی شان بصورت اصیل دارند، چیزی بوده که ما به آن توجه داشته ایم.
مراتی در بخش دیگری از سخنانش درباره ی جزییات جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی نیز اظهار داشت: جشنواره ی امسال که با پوست اندازی های مختلفی طراحی شده، از دو قسمت جشنواره ی منطقه ای نواحی ایران و جشنواره ی ملی- بین المللی تشکیل شده است. ما در بخش منطقه ای نواحی ایران، به تمام ظرفیتهای موسیقی مناطق مختلف کشور توجه داریم و در بخش ملی - بین المللی به موسیقی یک منطقه ی واحد به نام ایران و تقابل آن با اقوام مختلف دنیا توجه کرده ایم. در قسمت ملی بین المللی که احتمالاً طبق پیش بینی ما در هفته ی وحدت مهرماه برگزار می شود، ما به کشورهای مختلفی نامه زده ایم و از آنها دعوت کرده ایم تا گروههای موسیقی و نمایندگانشان را به جشنواره معرفی کنند.
وی افزود: در این جشنواره این ظرفیت وجود دارد که موسیقی اقوام مختلف که مانند زنجیر و حلقه های مختلف فرهنگی به هم ارتباط دارند، در کنار همدیگر شنیده شوند. برای مثال ما در موسیقی خراسان ساز دوتار را داریم و در قزاقستان ساز دمره را داریم که بسیار به دوتار شبیه است و سنت موسیقایی خراسان و قزاقستان شباهت بسیار زیادی به همدیگر دارند که می توانند در بخش ملی – بین المللی جشنواره، کنار همدیگر شنیده بشوند. نکته ی مهم این است که جشنواره ی موسیقی نواحی اصلا رقابتی نیست. بدین سبب که در جشنواره های نواحی نمی شود که ارزش موسیقی دانان مختلف را با هم مقایسه کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که امسال بخش پژوهش موسیقی در جشنواره داریم وجود دارد یا خیر اظهار داشت: بله؛ اساسا ما هرساله بخش پژوهش را داریم و آنرا بخش موثر و مفیدی می دانیم. تابه حال هم مقاله های خوبی دریافت کرده ایم. امسال هم در این پنج استانی که در جشنواره موسیقی نواحی شرکت دارند، بخش پژوهشی وجود دارد. درباب ادامه داشتن بخش پژوهش در جشنواره ی امسال، برای نخستین بار سراغ استان قم و محقق قمی ارزشمندی که در موضوع نقاره نوازی مذهبی فعالیت می کند، رفته ایم. در مورد موسیقی تعزیه هم برای نخستین بار امسال از استان قزوین گروههای تعزیه شرکت خواهند کرد و یک محقق هم در گروه تعزیه ی استان قزوین وجود دارد. بدین سبب اهتمام کرده ایم که امسال آن بخش پژوهشی را که در سه روز جشنواره، بامداد ها در هر منطقه برگزار می گردد را مورد توجه قرار بدهیم.
مراتی طی توضیحاتی درباره ی میزبانی تهران از جشنواره شانزدهم نیز اظهار داشت: همانطور که پیش تر گفتم، جشنواره ی امسال به دو بخش منطقه ای و ملی ـ بین المللی تقسیم شده است. بخش منطقه ای جشنواره ی موسیقی نواحی که به نظرم بخش اساسی هویت ملی و هویت زبانی ایران است در تیرماه برگزار می گردد که جزییات زمانبندی و جدول اجراها هفته آتی از طرف ستاد خبری جشنواره اعلام خواهد شد و همچمین بخش ملی ـ بین المللی آن در تهران انجام خواهد شد. انتخاب تهران برای برگزاری جشنواره ی موسیقی ملی-بین المللی این بوده که پایتخت از شرایط میزبانی و ظرفیت بالاتری برای برگزاری بخش دوم جشنواره برخوردارست.
او افزود: یکی از اهداف برگزاری این جشنواره بحث اسطوره سازی در این رویداد است. در موسیقی نواحی پیشکسوتان و بزرگان فراوانی داریم که از نظر خصوصیات انسانی و موسیقایی اسطوره محسوب می شوند. با این اسطوره سازی امیدواریم بتوانیم قدمی در تغییر ذائقه ی موسیقایی نسل جوان برداریم. به عنوان مثال ما در گذشته هنرمندان بزرگی همچون حاج قربان سلیمانی و بزرگان دیگری را داشته ایم که نسل جوان با آنها آشنایی کافی ندارند.
دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، افزود: جشنواره ی امسال اما به این موضوعات توجه دارد و امیدواریم بتوانیم بزرگان موسیقی نواحی که شریف ترین و باکرامت ترین و در عین حال متواضع ترین شخصیت های فرهنگی کشور هستند را به نسل جوان معرفی نماییم. طبق تجربه بنده اگر نسل جوان با این اسطوره ها آشنا گردند، ارتباط خوبی با آنها برقرار می کنند. دکتر مرآتی اشاره کرد: امروز ما با یک تسلسل نسلی مواجه هستیم و می خواهیم به نسل جوان بگوییم، موسیقی که در خانواده ها یا قومیت های مختلف وجود داشته هم اکنون به چه شکلی ادامه پیدا کرده است. جشنواره ها تنها مسیر تغذیه ی این فرهنگ ها و معرفی آنها هستند و نشان می دهند که این فرهنگ های موسیقایی مختلف در گذشته چگونه بوده اند و هم اکنون در چه وضعیتی قرار دارند. این فرهنگ های موسیقایی امکان زنده نگه داشته شدن را دارند و وظیفه ی دولت ها هم همین مورد زنده نگه داشتن فرهنگ هاست.
مراتی در پاسخ به این پرسش که اجراها در سالن و یا در فضای باز برگزار می گردند نیز اظهار داشت: برمبنای تجربه ی بنده که در جشنواره های مختلف موسیقی در ایران و اروپا و افریقا حضور داشته ام، جشنواره های موسیقی که در فضاهای باز برگزار می گردند از کیفیت صوتی مناسبی برخوردار نیستند و بنده موافق برگزاری جشنواره در فضای باز نیستم. باتوجه به سالن های مناسبی که در نقاط مختلف کشور وجود دارد، انتخاب برگزاری جشنواره در سالن های سرپوشیده اساسا کیفیت بهتری را به شنونده ارائه می دهد. حتی سازهای ایرانی مانند دوتار و کمانچه که از سیم های ظریفی برخوردار می باشند و باتوجه به آکوستیک این سازها، فضای باز شرایط مناسبی را برای شنید صوت این سازها فراهم نمی نماید. مسئولان برگزاری جشنواره هم به مقوله کیفیت صدا توجه ویژه ای دارند.
این اتنوموزیکولوگ افزود: باتوجه به شعار وحدت در کثرت جشنواره، گروههای قومیتی مختلفی در جشنواره موسیقی نواحی شرکت می کنند. برای مثال قوم های کتولی، قزلباش، ترکمن، قزاق و دیگر قومیت ها در این جشنواره حضور خواهند داشت. در چیدمان هیئت انتخاب از افراد استانهای مختلف استفاده شده و موسیقیدان های استانهای مختلف به این امر کمک کرده اند. هدف ما این است که تمام اقوام باتوجه به ظرفیت اجرای موسیقی شان در این جشنواره شرکت نمایند. در عین حال که امسال جشنواره موسیقی نواحی بصورت منطقه ای برگزار می گردد اما همچنان مسئله ی پررنگ بودن هر قومیت را در نظر گرفته ایم و می خواهیم هر قومی نماینده ی خودش را در جشنواره ی امسال داشته باشند و حضور اقوام مختلف فراتر از حضور اقوام در جشنواره ی سال قبل باشد. در جشنواره ی موسیقی نواحی امسال به خاصیت هایی مثل اجرا، اصالت، نخبه بودن و خاصیت های هنری هر منطقه هم توجه کرده ایم و این موارد مطمئنا برای مخاطب رنگ آمیزی خیلی زیبایی را دارد.
بنا بر اعلام شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، او در آخر سخنانش نیز اظهار داشت: در چیدمان مناطق ممکنست تفاوت ها دیدگاه های متفاوتی وجود داشته باشد و بعضی می گویند قوم هایی که خیلی به هم نزدیک تر هستند که باید در یک گروه باشند اما باید گفت خود اقوام در طول سالهای متمادی تصمیم گرفتند که بدون توجه به زبان ها، موسیقی مشترک ایجاد کنند.
منبع: abitarh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب