آبشار شاه لولاك اصفهان تبلور تقدس آب های روان در فرهنگ ایران
به گزارش آبی طرح آبشار شاه لولاک پیوند دیرین با نوروز دارد، گرچه آیین شاه لورا، ۷۰ روز مانده به نوروز برگزار می شد و الان فراموش شده است اما این آبشار هنوز بر پایه باورهای کهن و به احترام ایزدبانوی آبهای روان پذیرای علاقه مندان و توریستهای داخلی و خارجی است.
به گزارش آبی طرح به نقل از ایرنا، آبشار شاه لولاک با ۲ آبشار دائمی و یک آبشار بهاری به نام "هلکی" هنوز هم در نگاه خیلی از افراد محلی مکان مقدسی است. ریشه این تقدس در باور به آناهیتاست. ایزدبانوی آب های روان که همیشه در فرهنگ ایران مورد احترام و تقدس بوده است و از این روست که خیلی از زیارتگاه ها در سینه کش کوه ها و در جوار آب های روان و آبگیرها بوجود آمده اند.
از سویی دیگر ایران سرزمین خشکی است و از دیرباز آب محترم و مقدس بوده و آلودن آن به هر شکلی نکوهش شده است.
بنابراین همیشه در ایران، آب های روان، چشمه سارها، رودخانه ها و آبشارها مقدس بوده اند. ازاین رو خیلی از معابد، زیارتگاه ها و مکان های مقدس را در مجاورت آب های روان می بینید و یا اینکه در بعضی مناطق ایران گوردخمه ها(محلی برای گذاشتن مردگان ) در سینه صخره ها و در مقابل چشمه سارها و رودخانه ها دیده می شوند.
آبشار شاه لولاک یا شاه لران در ۵ کیلومتری شهر چرمهین و در فاصله ۵۵ کیلومتری از شهر اصفهان قرار دارد. این آبشار از فراز کوهی به همین نام و از سینه صخره ای آهکی جاری و به سمت حوضی در پایین دست و از آن به بعد رو به زمین های زراعی روان می شود.
پایین دست کوه شاه لولاک به برکت آبشاری که از سینه این کوه روان می شود، سبز و شاداب است. گرچه در سالهای اخیر طبیعت بکر این منطقه گرفتار اقدام نامانوس "سکوسازی " شده اما هنوز هم میتوان در لابه لای دخالت های نابه جا که باعث صدمه سیمای پهنه های طبیعی می شود، زیبایی شاه لولاک و آب چکان هایش را به تماشا نشست و از میان داستان ها و باورهای کهنی که روایت می کنند پی به دیرینگی جایگاه این آبشار در بین مردم محلی و تقدس آن برد.
این تقدس آنجا بیشتر پررنگ می شود که به روایت محلی ها در سالهای بسیار دور در هنگامه ای هولناک، چهل دختر از بیم جانشان روانه شکافی در دل دیوار سنگی کوه شاه لولاک در جوار آبشار شدند و در آنجا پناه گرفتند. این روایت ناشی از باور کهن به تقدس آب های روان و آناهیتا در فرهنگ دیرین ایران است که این گونه در دل تاریخ در چارچوب روایت های اینچنینی متبلور شده است.
جالب این است که گفته می شود بعد از پناه بردن چهل دختر به شکافی در شاه لولاک، دختران جوان و زنان بی فرزند با نذر و احتیاج به شاه لولاک می آیند و با روشن کردن شمع و بستن دخیل از خدا طلب برآورده شدن حاجت هایشان را دارند.
آنچه ساکنان بومی بر آن معتقدند حالا در دل شاه لولاک به "غار چهل دختران" معروف است. این غار یا همان اشکفت یا ساده تر بگوییم شکاف در زیر یکی از سه آبشار شاه لولاک به نام هلکی قرار دارد. هلکی در زبان پهلوی به مفهوم شکاف است و این آبشار تنها در بهار روان می شود. هلکی در واقع از مناظر یگانه شاه لولاک است که تنها در فصل بهار میتوان به تماشایش شتافت.
بر پایه این روایت و آنچه بیشتر به احترام و تقدس آناهیتا، ایزدبانوی آب های روان می ماند و ریشه ای دیرینه دارد، آیینی به نام "شاه لورا جاری" در محل این آبشار برگزار می شده که حالا گویا تا حدودی به دست فراموشی سپرده شده است.
از آنجا که بر پایه باور کهن ایران، آلودن آب سرزنش شده است، برای مردم محلی هم به احترام این آبشار، آلودن و شکار و تهدید زیستمندان آن، بریدن درختان و بوته های این پهنه طبیعی نابخشودنی بوده است و ازاین رو همه ساله بعد از گذشت ۷۰ روز از نوروز، آیین سنتی "شاه لورا جاری" را در این محل برپا می کردند.
این آیین با دیدار زنان و دوشیزگان از دیوار سنگی آغاز می شد و با گردهمایی خانوادگی همه محلی ها در پای آبشار ادامه می یافت.
این آیین حالا رنگ باخته و اطراف شاه لولاک با سکوسازی ها از سیمای طبیعی تا حدودی فاصله گرفته است. جای آن است که در عصر کرونا که فرصت برنامه ریزی بیشتری برای مدیران و مسؤلان وجود دارد در جهت حفظ پهنه طبیعی این آبشار به دور از دست اندازی و توسعه ناهمگون با بافت طبیعی شاه لولاک در جهت معرفی بهتر و شایسته تر این اثر طبیعی و پتانسیل های آن اقدام و برنامه ریزی شود.
فرصت دیدار از آبشار شاه لولاک را در هنگامه بهار میتوان با سفر ایمن و با رعایت پروتکلهای بهداشتی از دست نداد اما همه اینها مشروط بر آن است که اثری مخرب در پهنه طبیعی این آبشار زیبا نگذاریم و این باور کهن ایرانی را ارج بگذاریم که آب ها و پهنه های طبیعی را آلوده نکنیم. باوری که می تواند به حفظ زیست بوم ما و پاسداری از میراث طبیعی کمک بزرگی کند.
استان اصفهان علاوه بر جاذبه های تاریخی و بناهای کهن از جاذبه های طبیعی بسیار و متنوع برخوردار می باشد و آبشارها همچون آثار طبیعی و دیدنی آن هستند. آبشار کردعلیا، آبشار آب ملخ، آبشار سمیرم، آبشار خَفر، آبشار بی بی سیدان، آبشار دره سیاه، آبشار پَشندگان، آبشار پونه زار، آبشار دورک، آبشار شاه لولاک، آبشار طرزه و آبشار نوغان همچون آبشارهای دیدنی این استان هستند.
کارشناسان امر معتقدند باید از این ظرفیت های بی بدیل استان اصفهان برای توسعه صنعت توریسم بهره گرفت و دوران پساکرونا را با بهترین وجه برای تحقق این امر مهم برنامه ریزی کرد تا با ورود انبوه توریستهای داخلی و خارجی علاوه بر راهبرد علمی گردشگری َ، اقتصاد منطقه متحول شود.
استان اصفهان با پنج میلیون نفر جمعیت بعنوان قطب گردشگری جهان و ایران، بیشتر از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی شناسایی شده دارد که از میان آنها افزون بر یک هزار و ۸۰۰ اثر ثبت ملی شدند.
هفت اثر از آثار تاریخی اصفهان به نامهای میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع و سه قنات به نامهای وزوان، مزدآباد و مون به ثبت جهانی رسیده و کانون توجه توریستهای داخلی و خارجی است.
اصفهان حدود ۱۵۰ هتل، ۴۴۴ اقامتگاه بومگردی، ۷۰ هتل سنتی، ۱۵۰ خانه مسافر و ۲۳۰ مهمانپذیر و افزون بر ۳۵ هزار تخت دارد.
منبع: abitarh.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب