نشست هم اندیشی توسعه اقتصاد صنایع خلاق فرهنگی برگزار گردید
به گزارش آبی طرح در نشست هم اندیشی «توسعه اقتصاد صنایع خلاق فرهنگی» سرفصل هایی چون مولد بودن فرهنگ، تهیه تقویم رخدادی در عرصه فرهنگ، نقش حیاتی رسانه در پشتیبانی از صنایع دستی، لزوم تغییر نگاه به فرهنگ به مثابه امری هزینه بر و... عنوان شد.
به گزارش آبی طرح به نقل از ایسنا، نشست هم اندیشی «توسعه اقتصاد صنایع خلاق فرهنگی» امروز سه شنبه (۱۶ اردیبهشت ماه) با حضور پویا محمودیان (معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی)، عیسی علیزاده (معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی)، علی متقیان (مدیرعامل ایسنا)، سید محمد حسین سجادی نیری (دبیر ستاد توسعه فناوری های نرم و هویت ساز)، یوسفی (از مجموعه صندوق های نوآوری و شکوفایی)، محمد شالویی (مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، محمد آقاسی (دبیر ستاد فرهنگی شورایعالی انقلاب فرهنگی)، حمیدرضا نوربخش (مدیرعامل خانه موسیقی)، حسن بلخاری (رییس پژوهشکده فرهنگستان هنر)، محمدرضا جعفری جلوه (مدیر شبکه دو سیما) و تعدادی از اساتید این حوزه در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار گردید.
چرا بخش فرهنگ در کشور ما مولد نیست؟
به گزارش آبی طرح به نقل از ایسنا، در ابتدای این نشست هم اندیشی محمد حسین ایمانی خوشخو ـ رئیس پارک علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی ـ با طرح این پرسش که چرا بخش فرهنگی در سایر کشورها مولد است اما در کشور ما این گونه نیست؟ اظهار نمود: ما باید بتوانیم حوزه فرهنگ را به صنعت تبدیل نماییم. این یک امر رایج در دنیا است. هدف ما از این هم اندیشی این است که بتوانیم در چند ماه آینده به صورت ضربتی بحث صنایع فرهنگی را به پیش ببریم. صنعت فرهنگی به شاخه های مختلف علوم مربوط می شود که همچون آنها عبارتند از مدیریت، جامعه شناسی، رسانه، فلسفه، هنر و...؛ نهادهای تصمیم گیر و رسانه ها باید تجاربی که در این مورد دارند را با هم به اشتراک گذارند و پای کار بیایند.
باید در عرصه فرهنگ یک تقویم رخدادی تهیه کنیم
نامورمطلق ـ رئیس دانشگاه هنرهای اسلامی استاد فرشچیان ـ در ادامه این نشست اظهار داشت: توسعه و خلاقیت با هم ارتباط زیادی دارند. این دو حتی از نظر واژه شناسی هم به یکدیگر نزدیک هستند. خلاقیت یعنی اینکه انسان از قابلیت های درونی الگوبرداری کند. بضاعت های درونی و قابلیت ها در کشور ما کم نیستند اما آنچه مهم می باشد رابطه رخداد و توسعه است.
وی تصریح کرد: انسان امروزی رخدادمحور شده است و یکی از علل آن ارتباط مستقیمی است که با دیگران دارد. در جهان فعلی (پست مدرن) رابطه بین توسعه وجود دارد که این امر را باید جدی بگیریم. یکی دیگر از بحث هایی که در توسعه و خلاقیت باید مد نظر قرار بدهیم "اصالت" است. ما از راه ارتباط مستقیم و چهره به چهره می توانیم به اصالت یک محصول پی ببریم. بر همین مبنا است که در جامعه هایپرمارکت ها به عرضه محصولات می پردازند. نمایشگاه فرصتی را فراهم می آورد که مردم بتوانند محصولات را مستقیم تر و ارزان تر دریافت نمایند.
رئیس دانشگاه هنرهای اسلامی دانشگاه آزاد افزود: علت دیگری که اصالت در توسعه و خلاقیت مهم می شود این است که در عرضه مستقیم محصولات هم کیفیت و هم قیمت حفظ می شود. انسان پست مدرن به دنبال هیجان است و به دنبال خالی کردن هیجانات خود می رود و یکی از این مجراها برای این کار رویدادها و نمایشگاه ها هستند. ما در اقتصاد رخدادهای پیوسته و ناپیوسته داریم که می تواند در مدیریت اقتصادی نقش جدی ایفا کند. رخداد یکی از شاخصهای مهم توسعه است. هر کشوری که بتواند رخداد را در دست بگیرد و آنرا مدیریت کند اقتصاد آن کشور توسعه پیدا خواهد نمود. ترکیه این کار را توانست انجام دهد اما آنچه در کشور ما اتفاق می افتد این است که فعالان صنایع دستی یک سال منتظر ایام عید هستند تا توشه یک سال بعد خویش را جمع کنند اما سال جاری و با شرایطی که ویروس کرونا در کشور به وجود آورد این اتفاق نیفتاد. ما باید یک تقویم رخدادی ایجاد نماییم و رخدادهای محلی، منطقه ای، ملی و بین المللی را از یکدیگر تفکیک نماییم تا گرفتار این چنین مشکلاتی نشویم.
فرهنگ در کشور ما نیازمند جراحی است
حسن بلخاری ـ عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، پژوهشگر و عضو شورایعالی معماری ـ در ادامه این نشست هم اندیشی درباره نظام فرهنگی کشور عنوان کرد: نظام فرهنگی ایران از سه وجه دین، عرفان و فلسفه تشکیل شده است که در هر سه این حوزه ها دنیا و آخرت مقابل یکدیگر هستند و به شکلی صنعت و فرهنگ را هم در بحث ها در تقابل یکدیگر قرار می دهند. اینکه ایجاد نسبت میان فرهنگ، صنعت و اقتصاد را امر مذمومی می شماریم مساله تاریخی است.
وی افزود: وقتی ما می گوییم «ربنا آتنا فی الدنیا حسنه» طبق این آیه شریفه یعنی آن کسی که دنیای او ویران است آخرت او هم ویران خواهد بود و اگر دنیای حسنه ای داشته باشیم می توانیم آخرت حسنه و نیکویی را داشته باشیم. تقابل ذکر شده بین فرهنگ و صنعت و اقتصاد یک تقابل غلطی است. در واقعیت و در حقیقت ذات دین و فلسفه و عرفان ما این گونه نیست. ما میراث دار تفکری غلط از یک حقیقت درست هستیم که گرایش به مسائل ماده و اقتصاد و صنعت را مقابل معنویت می داند. این تفکر از تفکرات افلاطون سرچشمه می گیرد. جهان، وحدت محور است و جهان امروز مطلقا این گونه نیست. بنابراین در هر حوزه ای با تکثر روبه رو هستیم. فرهنگ در کشور ما نیازمند جراحی است تا به این واقعیت دست پیدا نماییم که گرایش به مسائل اقتصادی و ظهور اقتصاد در فرهنگ و صنایع دستی نقطه مقابل دین و عرفان نیست.
بعد از شناسایی ظرفیت ها هدف گذاری برای هم افزایی در صنایع فرهنگی مهم است
پویا محمودیان ـ معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در ادامه این نشست در ارتباط با حوزه صنایع فرهنگی و صنایع خلاق تصریح کرد: در این عرصه خیلی از ظرفیت ها شناخته نشده است. مهمترین کار پس از شناسایی ظرفیت ها، هدف گذاری برای هم افزایی در صنایع فرهنگی است. متأسفانه تا به امروز در کشور ما این هم افزایی رخ نداده است. سایر کشورها باوجود بضاعتی که در عرصه صنایع فرهنگی دارند با کمک نقشه راه درست و عنصر هم افزایی توانسته اند در این حوزه موفق باشند.
وی افزود: هم افزایی رکن صنایع خلاق است. ما در بحث صنایع خلاق هنری می توانیم فصل جدیدی ایجاد نماییم چون که در این حوزه حرف برای گفتن بسیار زیاد است. کشوری مثل انگلستان با تولید فیلمی همچون هری پاتر توانست «گویی» بسازد و آنرا به نمادی تبدیل کند که اگر مردم کشورهای مختلف به کشور انگلستان سفر می کنند آن گوی را بعنوان یک سوغات برای سایرین ببرند و این توانست در صنعت شیشه انگلستان تاثیر زیادی بگذارد. در حالیکه ما این صنعت را داریم اما نتوانسته ایم از آن در صنایع دستی و بحث گردشگری بهره ببریم. با تولید یک فیلم و قرار دادن گردشگری در آن توانستند صنعت صنایع دستی خویش را رشد بدهند. همینطور در زمان ازدواج پسر ولیعهد انگلستان هم یک موج رسانه ای در ارتباط با لباس عروس شکل گرفت و بحث صنایع دستی در آن کاملا مشهود بود. ما در سیستان و بلوچستان صنعت سوزن دوزی داریم که هیچ وقت در عرصه سینما از آن بهره نگرفته ایم.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: هم افزایی رکن های صنایع خلاق و دوری از جزیره ای عمل کردن می تواند فصل جدیدی را برای ما ایجاد کند تا ما هم در حوزه صنایع دستی و خلاق حرفی برای گفتن داشته باشیم. کشوری مانند مالزی بعنوان یک پیشرو در بین کشورهای اسلامی در حوزه مد و لباس مطرح است در حالیکه ما در ۳۱ استان خود و در پهنه جغرافیایی ایران صنعت مد و لباس متنوعی داریم که نتوانسته ایم از این صنعت در کشورهای اسلامی بهره ببریم و پیشرو باشیم. ما باید از بحث تجارت و ترویج فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در جهت تجارت صنایع خلاق بهره ببریم.
اگر رسانه حامی صنایع دستی باشد تاثیر بسیار دارد
عیسی علیزاده ـ معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی ـ افزود: شبکه ای در جهاد دانشگاهی وجود دارد که خصوصیت های آن در کشور زیاد است. سه رسانه (ایسنا، ایکنا و سیناپرس) در جهاد دانشگاهی فعالیت دارند. اگر رسانه حامی فعالیتهای فرهنگی و صنایع دستی باشد بطور قطع می تواند تاثیر بسیار زیادی در این عرصه داشته باشد و حامی خوبی برای صنایع دستی باشد. رخدادهای تأثیرگذاری در حوزه اقتصاد و فرهنگ داریم که پارک ملی علوم و فناوری های نرم و صنایع فرهنگی می تواند در این بُعد تأثیرگذار باشد. در اینجا باید دانشجویانی تربیت نماییم که فقط به دنبال استخدام رسمی در ارگان و نهادی نباشند بلکه ارزش هنر را بدانند و به دنبال این باشند که هنر را به یک امر اقتصادی تبدیل کنند. باید از ظرفیت نیروی انسانی در این حوزه بهره ببریم. ما در حوزه فرهنگ و اقتصاد می توانیم نیرو تربیت نماییم.
رسانه می تواند ذائقه و سبک زندگی را تغییر بدهد
علی متقیان ـ مدیرعامل ایسنا ـ در این جلسه با بیان این مورد که اطلاع رسانی و تعیین جایگاه درست، وظیفه رسانه است اظهار داشت: این وظیفه را رسانه ها به جان خریده اند و ما هم به سهم خود آماده ایم که در جهت ترویج این فرهنگ گام برداریم.
وی در ادامه با اشاره به صحبت های دکتر ایمانی تصریح کرد: آنچه تا امروز از فرهنگ شنیده ایم این است که فرهنگ را بعنوان یک کار هزینه بر و مصرف کننده می شناسیم. این ذائقه را باید تغییر داد و این کار، کار رسانه است و رسانه می تواند این اقدام را انجام دهد. متاسفانه امروز رسانه ها به علت مشکلات مالی که از هزینه بر بودن کار فرهنگی سرچشمه گرفته است تبلیغات را بعنوان یک منبع درآمد می شناسند و به جای ترویج فرهنگ خودکفایی به مصرف گرایی می پردازند. اگر به تلویزیون و سینما نگاه نماییم آنچه در تبلیغات آنها می بینیم تبلیغ مصرف گرایی است و در جامعه هم اثر خویش را گذاشته است.
مدیرعامل خبرگزاری ایسنا در ادامه با اشاره به تبلیغات رسانه ها افزود: در خانواده پدر و مادر تمام تلاش خویش را برای رعایت نظافت شخصی کودک بکار می بندند، اما در تلویزیون به آسانی تبلیغی را می بینید که کودک را تشویق می کند که لباسش را کثیف کند تا از این طریق یک پودر لباسشویی یا ماشین لباسشویی فروش بیشتری داشته باشند. با این کار برای دریافت پول بیشتر هم مصرف گرایی را تبلیغ می نماییم و هم تربیت را به خطر می اندازیم. چرا به این روز افتاده ایم؟ به این علت که صاحبان کارخانه ها مبالغ هنگفتی را پرداخت می کنند تا رسانه ها آن محصول را تبلیغ و رسانه هم برای آنکه به آن مبلغ برسد و رسانه اش را نجات دهد تن به این کار می دهد.
متقیان تصریح کرد: این یک نگاهی است که تا به امروز از رسانه ها داشته ایم و خیلی ها به راه های دیگری رفته اند تا بتوانند منابع مالی شان را تأمین کنند، نباید فراموش نماییم رسانه اثرگذار می باشد و می تواند ذائقه و سبک زندگی جامعه را عوض کند. یکی از دلایلی که سیاست مداران و بنگاه های اقتصادی به سمت و سوی رسانه می روند این است که رسانه می تواند ذائقه و سبک زندگی را تغییر بدهد. ما امروز تصمیم داریم در فرهنگ، نگاه دیگری داشته باشیم و کاری که آقای دکتر ایمانی و همکارانشان آغاز کرده اند این است که فرهنگ مصرف کننده نباشد و با ترویج این حرکت، صنایع فرهنگی به مولد تبدیل گردد تا سرمایه ای عظیم برای جامعه ایجاد کند. اگر ما رسانه را به این سمت برویم و مولد بودن فرهنگ را ترویج بدهیم، مطمئن باشیم حضور رسانه می تواند این فرهنگ را در جامعه ترویج کند که فرهنگ هم مولد است، هم ثروت آور و می تواند ثروتی را در اختیار جامعه قرار دهد که بی نیاز از نفت و معدن باشد.
وی در انتها خبرگزاری های جهاددانشگاهی همچون ایسنا را بعنوان یک پایه از این حرکت بزرگ جهادی برشمرد و افزود: هر آنچه که در اختیار داریم را در جهت این طرح قرار خواهیم داد.
حمیدرضا ششجوانی ـ پژوهشگر و مدرس حوزه اقتصاد، فرهنگ و هنر ـ که به صورت زنده و مجازی در این هم اندیشی حضور داشت، درباره موانع اقتصاد و فرهنگ اظهار داشت: مزیت های رقابتی در کشور ما با فرهنگ ما مطابقت دارد اما برنامه ای برای پیشبرد و توسعه آن نداریم. سیاست گذار نباید نقش متخصص را داشته باشد و در اغلب موارد شبه علم در اختیار سیاست گذار قرار می گیرد. سهم وزارت ارشاد در صنایع فرهنگی یک درصد است؛ در حالیکه هزینه های اداری و تجاری افزایش داشته است.
خلاء قانونی در عرصه موسیقی داریم
حمیدرضا نوربخش ـ مدیرعامل خانه موسیقی ـ با بیان این مورد که در هنر ابتدا باید صنعت داشته باشیم و بعد از آن به فکر خلاقیت باشیم، تصریح کرد: به لحاظ تاریخی هنر در کشور ما زنگ تفریح است. بسیاری از افراد جامعه اگر قرار باشد با هنرمند وصلت کنند شاید خیلی به این امر راضی نباشند. این گونه است که هر کسی به خود اجازه می دهد کنسرت و یا برنامه های هنری را لغو کند چون عده ای فکر می کنند برخی دور هم جمع شده اند و می خواهند از مسائل فرهنگی فقط در عرصه روح بهره ببرند در حالیکه فرهنگ یک شغل و حرفه است و ما نیازمند کار فرهنگی در کشور هستیم. تا چند سال پیش بعضی از فوتبالیست های ما کارمند ارگان های دیگری بودند که برای اردوی تیم ملی به آنها مرخصی نمی دادند اما کم کم این حرفه جایگاه خویش را پیدا کرد و شاهد این هستیم که گردش مالی هم برای کشور به دنبال دارد. هنر هم باید اینچنین شود. خوشبختانه در عرصه سینما حدودا این گونه بوده است اما در سایر عرصه های هنری راه طولانی داریم.
وی افزود: موسیقی یک صنعت درآمدزا است اما وقتی یک هنرمند موسیقی را می خواند به صورت کاملا مجانی و آسان در عرض یک ساعت در فضای مجازی پخش می شود و همه می توانند از آن بهره ببرند. بحث کپی رایت یکی از موضوعات مهم در این حوزه است که متأسفانه خیلی به آن پرداخته نشده است. گردش مالی در حوزه موسیقی نصیب چه کسانی می شود؟ وقتی یک استاد موسیقی ساعت ها و حتی سال ها زمان می گذارد تا یک موسیقی فاخر را تهیه نماید اما در عرض یک ساعت بدون هیچ گونه هزینه ای در همه جا پخش می شود این کار سبب می شود هنرمند ارزش کارش دیده نشود. سیستم قضایی و مدیران این خلأ قانونی را حس می کنند. در این حوزه قانون باید به روز شود. این چرخه عظیمی است که باید از آن بهره ببریم؛ چونکه می تواند عواید مالی بسیار زیادی برای کشور به همراه داشته باشد.
مهدی فیض ـ عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی ـ در ادامه با پیشنهاد افزودن بنیاد نخبگان به این شورا اظهار نمود: یکی از اقتضائات جهاد دانشگاهی این است که مخاطبان اصلی خویش را دانشجویان و جوانان می بیند و نباید فراموش نماییم که اگر این مخاطبان را داشته باشیم راحت تر می توانیم کار را پیش ببریم. امیدوارم از هم افزایی بین این دو در سطح کشور نتیجه فوق العاده ای به دست آوریم.
ملامحمد ـ مدیرعامل شرکت پویش پرزاد نوساز ـ در ادامه این نشست با بیان این مورد که حوزه فرهنگ به شدت تحت تاثیر مسائل سیاسی و سیطره آن بر این عرصه است، اظهار داشت: متأسفانه جانبه گرایی سیاسی را در خیلی از عرصه های فرهنگی می بینیم و باید از جایی این سایه ها را از فرهنگ دور نماییم. المپیک بزرگترین رویداد ورزشی جهان است. حدودا حدود ۱۰ سال طول می کشد زیرساخت هایی برای میزبانی این رویداد فراهم گردد. در چین از همان ابتدا صنایع فرهنگی برای این امر آغاز به کار کرد. اما ما در جام جهانی به خاطر مسائل سیاسی مانده بودیم کدام خواننده را بفرستیم که در نتیجه هم کار خوبی حاصل نشد. از صنایع فرهنگی به صورت تزیینی و تجملی استفاده می نماییم و در هر مراسم یک موسیقی هم روی آن می گذاریم بدون اینکه بدانیم آیا اصلا این موسیقی با این رویداد در ارتباط هست یا خیر.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب